Rétt en rangar forsendur

Í minnisblaðinu gefa menn sér eftirfarandi forsendur:

1) Innleiðing tilskipunar (2009/72/EB) verði með undanþáguheimild vegna einangraðs kerfis.

2) Að yfirumsjón orkumála sé afram hjá stjórnvöldum (ráðuneyti en ekki Orkustofnun (OS)) eins og það er núna. Það er að þau ráði hver muni fá að kaupa orkuna og á hvaða verði.

3) Að engin fari í að leggja sæstreng í íslenskri lögsögu nema í samvinnu við íslensk (ríkis-)fyrirtæki.

Þetta stendur allt og fellur með lagningu sæstrengs. Um leið og hann er kominn er Ísland ekki einangrað kerfi lengur heldur (líklega) hluti af sameiginlegum orku-og auðlinda-markaði ESB. Tilskipunin dregur meðal annars með sér reglugerð um að færa yfirumsjón með orkumálum frá stjórnvöldum til Orkustofnunar (OS) sem er svo sett undir hatt ACER (stofnunar á vegum ESB). Ath. að það er þegar i dag frumvarp um þetta á Alþingi https://www.althingi.is/altext/148/s/0184.html. þau mál sem falla undir ACER er ekki framsal á eignarétti eða stýringu orkuaauðlinda eins og Ólafur Jóhannes bendir réttilega á heldur snúast þau um það að ekki megi mismuna kaupendum á sameiginlegum orkumarkaði.

Einnig sker ACER út um millilandadeilur (sæstrengur er klassískt dæmi) og verð. Ef í tilviki Íslands yrði alvarlegur ágreiningur myndi málið væntanlega enda hjá ESA (sameiginlegum dómstól EFTA og ESB) en það er ekki lykilmálið í þessu heldur að verið sé að færa hluta auðlindastjórnar (ekki framsal á eignarétti samt) undir stofnun ESB þar sem EFTA-lönd eiga ekki fulltrúa.

Þannig að það þarf að skoða þessa tilskipun (og helst hafna henni) út frá þeirri forsendu að við séum með sæstreng inn á svæði í ESB. Með innleiðingu tilskipunarinnar getur og má hver sem hefur fjármagn byggt sæstreng til Íslands og farið í mál við íslensk orkufyrirtæki sem neita að afgreiða orku inná strenginn.

 

Hefur valdheimildir gagnvart eftirlitsstjórnvöldum